DNA Parmak İzi DNA parmak izi, ilk defa Prof. Sir Alec Jeffreys tarafından 1984 yılında keşfedilmiştir. Bu yöntem, rekombinant DNA teknolojisinin kullanıldığı alanlardan biridir. Bir bireyin DNA nükleotit dizisi ile başka bir bireyin DNA'sındaki nükleotit dizisi tamamen farklıdır. İki farklı bireyin DNA'sında her 100 nükleotit içinde 1-2 nükleotit kadar farklılık olur. Bu doğrultuda DNA parmak izi tekniği ortaya çıkarılmıştır. DNA'da bulunan nükleotit sırası değiştiğinde, kesici enzimlerin tanıma bölgeleri de değişir. Bunun sonucunda, kesici enzimler tarafından farklı büyüklükte ve sayıda DNA parçaları elde edilebilir. Bu parçalar jelin içine enjekte edilir ve bu yöntem elektroforez olarak tanımlanır. Elektroforez ile farklı uzunluktaki DNA parçaları ayrılabilir. Kısa DNA parçalarının hareket hızı uzun olanlara göre daha fazladır. Jel üzerinde DNA parçalarının büyüklüklerine göre farklı uzaklıklarda bantlar meydana gelir. Bu bantlar herkeste kendine has bir görünüm sergiler ve bu görünüm "DNA parmak izi" olarak adlandırılır. DNA Parmak İzi Hangi Alanlarda Kullanılır? DNA parmak izi en fazla suçluların tespiti için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemin yardımıyla suç mahallinde bulunan kıl, tükürük, kan, tırnak gibi kalıntıların kriminal çalışmaların yardımıyla incelenmesiyle suçlunun daha kolay bulunması sağlanır. İki farklı kişide aynı DNA parmak izinin olma olasılığı çok düşük olduğundan, adli vakaların pek çoğunda bu yöntem kullanılır. Bu yöntemle çok sayıda suç aydınlatılmıştır. Suçlunun herhangi bir şekilde kullandığı su içtiği bardaktan, yemek tabağından bile DNA parmak izi tespiti yapılabilir. DNA parmak izi yönteminin günümüzde kullanıldığı diğer alanlar arasında şunlar bulunmaktadır:
Bu yöntemle hayvancılık alanında dişi ya da erkek embriyolar da hayvanlara isteğe göre aşılanabilir. DNA Parmak İzi Nasıl Tespit Edilir? DNA parmak izi, diğer adıyla genetik parmak izi, el parmak izinden çok daha güvenli bir yöntemdir. Bu yüzden kişinin tespit edilmesinde daha kesin sonuçlar verir. Bir canlıdaki tüm DNA parmak izleri eşittir yani aynıdır. İki farklı kişinin aynı DNA parmak izine sahip olma olasılığı yok denecek kadar azdır. Uzmanlar bunu milyarda bir olarak kabul eder. Bunun tespit edilmesi için sadece bir damla tükürük, idrar, sperma, kan, vajinal sıvı, süt, kıl, saç teli, biyolojik doku parçası yeterli gelmektedir. Bu örneklerdeki DNA izole edilerek, PCR yöntemleriyle çoğaltılmakta ve ASO teknolojisi kullanılarak polimorfik genotipi belirlenmektedir. Moleküler sondalama ya da nükleik asit teknikleriyle bir damla tükürük, kan, doku gibi örneklerdeki proteindeki genetik koddan faydalanılarak gen dizisi bulunabilir. Bu şekilde DNA parmak izi kullanılarak elde edilen başarı %99 ve üzeridir. |